Mężczyźni dominowali w świecie biznesu od wieków i pod wieloma względami nadal tak jest. Wiele osób, poproszonych o wyobrażenie sobie przedsiębiorcy, natychmiast wyobraża sobie mężczyznę w garniturze siedzącego przy stole w sali konferencyjnej. Poproś tych samych ludzi, aby przywołali pierwszego ikonicznego przedsiębiorcę, który przychodzi im na myśl. Prawdopodobnie odpowiedzą: Mark Zuckerberg, Jack Ma, Jeff Bezos lub Bill Gates.
Nie chodzi o to, że kobiety-przedsiębiorcy nie istnieją, ani nawet o to, że nie są liczne. Ale to raczej ich męscy odpowiednicy wciąż przeważają liczebnie. Jednak eksperci w dziedzinie biznesu i gospodarki są zgodni, że to musi się zmienić. Promowanie wyraźnego nacisku na wzmocnienie pozycji kobiet i parytetu płci w miejscu pracy jest długim krokiem w kierunku wprowadzenia tej zmiany.
Oto wyzwania, przed jakimi stoją kobiety w biznesie, i w jaki sposób ich łagodzenie może przyczynić się do sukcesu przedsiębiorcy.
Wyzwania stojące przed kobietami-przedsiębiorcami
Dzisiejsze społeczeństwo jest powszechnie uważane za patriarchalne. Wpływa to na życie kobiet na wiele sposobów, zarówno pośrednio, jak i bezpośrednio. W wielu krajach do podstawowych obowiązków kobiet należy prowadzenie gospodarstwa domowego, wychowywanie dzieci i opieka nad członkami rodziny. Obowiązki te mogą sprawić, że pracujące kobiety mają niewiele energii i czasu, który mogłyby poświęcić na przedsiębiorczość lub nawet rozwój osobisty.
Ze względu na naturę tych ról płciowych, wiele kobiet ma awersję do podejmowania ryzyka i prowadzi chronione życie z wyboru lub z nakazu. Ryzyko jest istotną częścią prowadzenia każdego przedsiębiorstwa. Ta awersja do ryzyka może stanowić dla kobiet wyzwanie przy podejmowaniu złożonych decyzji biznesowych.
Wyzwania finansowe to kolejna przeszkoda, z którą bizneswoman borykają się częściej niż ich męscy odpowiednicy. Płynność finansowa jest paliwem, które napędza każde przedsiębiorstwo, niezależnie od jego wielkości. Wiele banków postrzega kobiety jako mniej godne kredytu ze względu na brak majątku i zabezpieczeń. Utrudnia im to zabezpieczenie zewnętrznych funduszy na prowadzenie działalności.
Niektóre kobiety mogą mieć problemy z mobilnością, zwłaszcza w krajach, w których podróżowanie i mieszkanie w pojedynkę w dużych miastach jest niebezpieczne. Nie wspominając już o wszechobecnym zwątpieniu w siebie i syndromie oszusta, z którymi boryka się wiele kobiet z powodu patriarchalnej natury społeczeństwa i biznesu.
Tylko niewielki margines pewności siebie i innowacyjności oddziela przedsiębiorców odnoszących sukcesy od tych, którym się nie powiodło w branży startupów. Włączenie obu płci na równych zasadach mogłoby zapewnić startupom przewagę, której potrzebują, aby prosperować dzięki zróżnicowanym perspektywom i szerszej puli talentów. Kobiety niekoniecznie walczą o osiągnięcie swojego pełnego potencjału w biznesie z powodu braku umiejętności lub talentu. Wynika to raczej z faktu, że firmy i innowacje przeznaczone dla kobiet mają ograniczone wsparcie i finansowanie z punktu widzenia przedsiębiorczości.
Istniejące programy wspierające kobiety-przedsiębiorców są zazwyczaj ukierunkowane na kobiety, które podejmują działalność gospodarczą, aby przetrwać lub uzyskać podstawowy dochód. Nie zaś na te, które chcą się rozwijać. Ponieważ jednak sektor przedsiębiorczości w większym stopniu przyczynia się do tworzenia miejsc pracy i zmniejszania stopy bezrobocia, konieczne jest zapewnienie parytetu płci i wzmocnienia pozycji kobiet w biznesie. Dzięki temu kobiety będą miały szansę na udział w życiu gospodarczym.
Argumenty przemawiające za promowaniem parytetu płci w biznesie
Według badań firmy McKinsey, kluczowe jest podjęcie natychmiastowych działań w celu zwiększenia udziału ekonomicznego, wzmocnienia pozycji i awansu kobiet w biznesie. Pomoże to zbudować solidne podstawy dobrobytu w przyszłości.
Firma badawcza ustaliła, że kobiety stanowią 50% globalnej podaży pracy i ponad 70% globalnego popytu konsumpcyjnego. Poprawa parytetu płci w edukacji i zatrudnieniu prowadzi do szybkiego, bardziej integrującego wzrostu. Kobiety objęte postępem częściej niż ich męscy rówieśnicy inwestują w kapitał ludzki swoich rodzin.
Chociaż w wielu częściach świata mężczyźni i kobiety są bliscy parytetu w zakresie edukacji i zdrowia, dane McKinsey'a pokazują, że kobiety wciąż pozostają w tyle, jeśli chodzi o możliwości ekonomiczne i uczestnictwo w życiu gospodarczym. Nawet w krajach o najbardziej wyrównanym statusie płci, kobiety pozostają w tyle aż o 25% bardziej niż mężczyźni. W skali globalnej, mniej niż połowa kobiet w wieku produkcyjnym jest zatrudniona i zarabia zaledwie 75% tego, co ich rówieśnicy płci męskiej, nawet jeśli są tak samo wykształcone i pracują w tym samym zawodzie. Dodatkowo, kobiety są nadreprezentowane w pracach tymczasowych, nieformalnych i o niskiej wydajności. Te miejsca pracy charakteryzują się niskimi płacami i niewielkimi lub żadnymi możliwościami awansu zawodowego.
Korzyści płynące ze zmiany tego stanu rzeczy i wspierania potencjału ekonomicznego kobiet są niezliczone. W ostatnim raporcie Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju stwierdzono, że osiągnięcie parytetu płci w zakresie udziału w rynku pracy mogłoby zwiększyć PKB krajów rozwiniętych o ponad 12% w ciągu następnych dwóch dekad. Wzrost ten byłby jeszcze bardziej znaczący we wschodzących gospodarkach rynkowych i krajach trzeciego świata.
Jak promować równouprawnienie i wzmocnienie pozycji kobiet?
Chociaż Światowe Forum Ekonomiczne uważa, że potrzeba ponad 80 lat, aby świat zniwelował różnice między płciami w gospodarce i zrealizował te korzyści, wciąż istnieją działania, które wspierają parytet płci i zachęcają kobiety do przedsiębiorczości i pracy.
McKinsey twierdzi, że kobiety potrzebują równych praw w zakresie dziedziczenia i własności ziemi oraz takich samych możliwości edukacyjnych jak mężczyźni. Począwszy od edukacji podstawowej i wyższej, aż po szkolenia podyplomowe i kursy awansu zawodowego. Ponadto, aby wyrównać przysłowiowe szanse, należy zdelegalizować praktyki dyskryminacyjne w zakresie zatrzymywania pracowników, rekrutacji, wynagrodzeń, świadczeń i dostępu do kredytów.
Należy zlikwidować kary podatkowe, które zniechęcają kobiety do udziału w rynku pracy. Zastąpienie ich lepszymi świadczeniami, ulgami podatkowymi i ochroną zatrudnienia dla pracowników zatrudnionych na część i cały etat. Małżonkowie i rodziny powinni mieć również dostęp do przystępnej cenowo opieki nad dziećmi, wczesnej edukacji i urlopów macierzyńskich. W ten sposób kobiety mogą pogodzić swoje obowiązki rodzinne z ambicjami zawodowymi i przedsiębiorczymi. W ten sposób ich zbyt napięty grafik nie będzie zbierał żniwa.
Argumenty przemawiające za wzmocnieniem pozycji i promowaniem kobiet w biznesie są również przekonujące. Firmy z większą liczbą kobiet na stanowiskach kierowniczych i w zarządach mogą lepiej odzwierciedlać profile swoich pracowników i klientów oraz korzystać z bardziej zróżnicowanego punktu widzenia.
Optymalne praktyki osiągania parytetu płci w miejscu pracy obejmują tworzenie celów w zakresie zatrudniania i zatrzymywania kobiet oraz wdrażanie afirmatywnych poszukiwań, aby osiągnąć te cele. Jak również ocena i redukcja różnic w wynagrodzeniach kobiet i mężczyzn oraz dostosowanie struktury stanowisk i wynagrodzeń w celu zapewnienia kobietom większej elastyczności w pracy.
Uświadomienie sobie potencjału i zachęcanie do niego
Wykluczenie 50% globalnej siły roboczej oznacza, że świat biznesu może efektywnie wykorzystać jedynie połowę swojego potencjału ekonomicznego. Liderzy biznesowi i prawodawcy powinni natychmiast podjąć działania mające na celu zwiększenie udziału kobiet w rynku pracy, wzmocnienie ich pozycji i awansu zawodowego oraz edukacyjnego.
Spowoduje to szybszy, integracyjny i całościowy wzrost przedsiębiorstw i ich pracowników. Prawa kobiet są nie tylko niezbędne do zapewnienia im dobrobytu, ale także odgrywają kluczową rolę w zapewnieniu ciągłego wzrostu gospodarczego i dobrobytu w ciągle zmieniającym się świecie.
